Chân dung người chạm bạc trên đỉnh núi Pờ Ly Ngài Hoàng Su Phì

Nghề chạm bạc ở Hoàng Su Phì,

Tôi cùng anh – Người bạn của mình băng một con đường khá lầy lội từ thị trấn Vinh Quang để về thôn Tà Đản, xã Pờ Ly Ngài huyện Hoàng Su Phì Hà Giang chỉ để ngắm nhìn người nghệ nhân đang làm nghề chạm bạc. 2 giờ chiều, trong cái tiết trời lạnh như cắt da cắt cổ, tôi và anh vào đến nhà của chú Nùng Vầng Chéng – Một trong những nghệ nhân cuối cùng ở thôn này. Hành trình tìm hiểu về nghề chạm bạc được khắc họa rõ mồn một, tôi như bắt được vàng.

Xem thêm: Kinh nghiệm phượt Hoàng Su Phì mùa lúa chín

Xem thêm: Thăm mùa lúa chín Hoàng Su Phì đừng bỏ qua những Homestay cực chất lừ này!

Xem thêm: Lễ cấp sắc của người Dao đỏ ở Hoàng Su Phì

nguoi-cham-bac-o-hoang-su-phi (10)
Đồ bạc cổ ở nhà chú Chéng

Đường về thôn Tà Đản, Pờ Ly Ngài

Sau một buổi sáng, dạo ngang dọc khắp chợ thị trấn Vinh Quang của Hoàng Su Phì. Tôi cùng người bạn của mình di chuyển qua Pờ Ly Ngài. Mùa này là mùa mưa, đang đi, một cơn mưa dội xuống người, khiến chúng tôi ướt như chuột lột. Tôi đi qua rất nhiều cánh đồng ruộng bậc thang đẹp, trong đó, những ruộng lúa ở Sán Sả Hồ làm tôi điêu đứng. Khung cảnh ở đây thật quá tuyệt dịu.

Đường đi càng lên núi càng khó khăn, mép đường nhỏ xíu, một bên là vực thẳm, một bên là vách núi. Càng lên núi, không khí càng lạnh, trời càng mưa lớn. Mưa tấp thẳng vào mặt chúng tôi. Đến Thôn Tà Đản, người bạn của tôi dừng lại để gọi điện cho người ra đón.

Đặt vé máy bay giá rẻ TẠI ĐÂY

Đặt phòng homestay giá rẻ TẠI ĐÂY hoặc TẠI ĐÂY

Đặt vé xe khách giá rẻ TẠI ĐÂY

Đặt tour du lịch ở địa phương giá rẻ TẠI ĐÂY

Đặt tour du lịch giá rẻ TẠI ĐÂY

Đặt vé máy bay Bamboo Airlines giá rẻ TẠI ĐÂY

Xem thêm: Review sách Nhắm Mắt Đi Liều kể về hành trình xuyên Việt 1 năm bằng xe máy của Xu Kiên

Xem thêm: Mua sách Nhắm Mắt Đi Liều kể về hành trình xuyên Việt 1 năm bằng xe máy của Xu Kiên

 

Ngôi nhà của người nghệ nhân trên đỉnh Pờ Ly Ngài

Đến ngã 3 thôn, chúng tôi được dẫn vào một ngôi nhà, đường đi đất đỏ, lầy lội trơn trượt. Một ngôi nhà bằng gỗ xuất hiện trước mắt. Đó chính là ngôi nhà của chú Nùng Vầng Chéng, một người nghệ nhân chạm bạc gần như là cuối cùng ở cái đất Tà Đản này.

nguoi-cham-bac-o-hoang-su-phi (10)
Bằng khen chú chéng được tặng

Đặt đôi dép dưới tầng, tôi theo chú leo lên gác trên nhà. Vào nhà, chú rót chén trà, sau khi trò chuyện, chú cũng giới thiệu mình là Nùng Vầng Chéng, người Nùng. Từ nhỏ, chú đã biết làm nghề này rồi. Nghề chạm bạc chú bảo không giàu, để hoàn thành được 1 sản phẩm đơn giản nhất, phải dành ít nhất 4 tiếng đồng hồ để chạm bạc. Rất nhiều công đoạn, việc làm lại cực khổ, nhưng vì miếng cơm manh áo, và muốn giữ lại nghề truyền thống này nên chú không đành bỏ.

nguoi-cham-bac-o-hoang-su-phi (10)
góc làm việc của chú chéng

Rồi chú lôi ra cả mớ đồ trang sức mà chú đã chạm được cho chúng tôi xem. Những loại đồ quý hiếm, đã trải qua mấy đời của nhà chú. Chiếc kiềng cổ, sợi dây chuyền dài của người Nùng, rồi nhẫn, châm trên đầu, đồng bạc có chữ Nôm. Có những chiếc kiềng để dành làm quà trao tặng cho con dâu, có đồ thì lại để dành cho con gái làm của hồi môn. Người Nùng rất coi trọng bạc, một bộ trang phục của họ, phải có vài ba bộ trang sức đeo lên trên người thì mới đúng là đồ của người Nùng.

nguoi-cham-bac-o-hoang-su-phi (10)
Đồ cổ không bán

Chúng tôi ngồi ở đó rất lâu, trước khi chú bước vào giai đoạn chạm bạc thật.

Người nghệ sĩ điêu nghệ chạm bạc

Và thế là chú Chéng bước vào chạm bạc. Hôm nay, chú sẽ làm một chiếc vòng bằng bạc. Chiếc vòng đó giống như chiếc vòng bạc mà trẻ em hay đeo để tránh gió lúc nhỏ.

Các công đoạn của chạm bạc sẽ diễn ra như sau:

Bước đầu tiên: Chú đốt đống than lên cho nóng, đến khi nào tất cả than trong bếp đỏ hỏn thì dừng

nguoi-cham-bac-o-hoang-su-phi (10)
lửa để nung than hồng

Bước thứ 2: Chú đem thanh bạc dài bỏ vào than để nung, thời gian nung từ 3-4 tiếng, càng nung lâu thì thanh bạc càng chắc, việc uốn nếp thanh bạc sẽ dễ dàng hơn.

Bước thứ 3: Lấy đao tỉa mép cho thanh bạc đẹp hơn

Bước 4: Đặt thanh bạc lên bàn ép để ép

nguoi-cham-bac-o-hoang-su-phi (10)
người nghệ nhân làm việc hăng say

Bước 5: Đặt thanh bàn để uốn cong thanh bạc thành vòng tròn giống với chiếc vòng của em bé đeo

nguoi-cham-bac-o-hoang-su-phi (10)
dùng búa để đập vào kiềng

Bước 6: Nhúng thanh bạc đã làm vào hợp chất để chiếc vòng sáng

nguoi-cham-bac-o-hoang-su-phi (10)
Kiềng bạc được chú chéng chạm

Người nghệ sĩ làm việc một cách hăng say, không biết mệt là gì. Ông thực hiện những động tác điêu luyện trong suốt 3 tiếng đồng hồ liền. Và thế là đúng 5 giờ chiều, chiếc vòng bạc cũng đã hoàn thành, vòng đẹp, nhìn đẹp vô cùng, nhưng khi bán chỉ với giá 200.000vnđ.

Nhìn sản phẩm mà ông làm, tôi biết ông là một nghệ nhân có tên tuổi. Chẳng phải thế mà ông được nhà nước trao tặng giải thưởng là nghệ nhân chạm bạc của làng. Tuy nhiên, chú Chéng lại chia sẻ, nghề này rất cực nhọc, và sản phẩm chỉ bán được cho người Nùng hoặc người Tày, những người sống trên núi. Ít làm sản phẩm cho những người dưới xuôi vì không có người đặt hàng, và có làm cũng không ai mua.

nguoi-cham-bac-o-hoang-su-phi (10)
Bán bạc ở giữa chợ thị trấn Vinh Quang

Chiều, xong, chú mời chúng tôi ở lại dùng cơm. Mâm cơm khiêm tốn chỉ có trứng, rau và dưa cà. Nhưng vì quá đói, tôi ngồi ăn ngon lành.

Chia tay gia đình chú Chéng chúng tôi về. Đường từ Pờ Ly Ngài về thị trấn Vinh Quang ban đêm chả có một bóng đèn, xa dần xa dần là mặt trăng đang treo trên đỉnh đồi. Con đường về thị trấn xa xôi quá!

Xem thêm: Top 11 địa điểm săn ảnh đẹp nhất ở Hoàng Su Phì Xem thêm: Sửng sốt lễ hội nhảy lửa của người Dao đỏ Ủng hộ Xu Kiên bằng cách tặng mình một ly cafe hoặc tuỳ tâm các bạn để Xu Kiên duy trì website và có thêm money để đi tiếp các chuyến đi khác nhé!!! Bebe!! Link ủng hộ: THANKS XU KIÊN Hoặc mua các sản phẩm khăn truyền thống của Việt Nam và khăn phụ kiện tại đây: Khăn Km0 Để biết thêm thông tin du lịch, hãy cổ vũ tôi bằng cách like page và theo dõi Xu Kiên qua thông tin dưới đây! Web: www.xukien.com Instagram: https://www.instagram.com/xuxukien/ Fanpage:https://www.facebook.com/travelblogxukien Facebook: https://www.facebook.com/kien.huynh.info Chân thành cám ơn các bạn nhiều!!! Yêu yêu yêu!!!
Facebook